Miyom nedir?
Rahmin düz kasından gelişen iyi huylu kitlelerdir. Rahimde yüzeysel ya da derin olarak yerleşebilirler. Buna göre farklı şekilde isimlendirilirler (submukozal, intramural ve subserozal vb.).
Miyom neden olur?
Bu konuda bazı risk faktörleri bulunmakla beraber miyomların kesin nedeni belli değildir. Ailesel yatkınlık, erken adet görme, obezite, aşırı kırmızı et tüketimi, D vitamini eksikliği, alkol tüketimi, kronik stres ve hipertansiyon miyom oluşumu için risk faktörleridir.Aksine doğum yapma, sebze ve meyve ağırlıklı beslenme ve A vitamini miyom gelişimini azaltmaktadır.
Miyom belirtileri nelerdir?
Miyomların pek çoğu herhangi bir şikâyete neden olmaz. Ancak bazı miyomlarvajinal kanamaya sebep olur. Özellikle adetlerin yoğun ve uzun sürmesi durumunda hastada miyom varlığı araştırılmalıdır. Yine bazı hastalar, karında ellerine sert bir şey geldiğini ifade ederler. Büyük boyutlara ulaşan miyomlar ele gelen kitle şeklinde fark edilebilir. Daha nadir olarak miyomlar kasık ağrısı, şişkinlik, sık idrara çıkma ve kabızlık gibi şikayetlere de yol açabilir. Miyomu bulunan bazı hastalar ise doktora gebe kalamama şikâyeti ile başvurmaktadır.
Miyomlar iyi huylu mudur?
Miyomlar iyi huylu düz kas yapısında tümörlerdir. Miyomlarda kanser gelişmesi son derece nadirdir. Ancak rahim kaynaklı bazı kötü huylu tümörler ultrasonografide hatalı olarak miyom olarak yorumlanabilir. Bu nedenle şüpheli görünümlü miyomlar ameliyat edilerek mikroskop altında incelenmelidir.
Miyomlar kansere dönüşür mü?
Miyomların kansere dönüşme ihtimali çok düşüktür. Bunlar çoğunlukla iyi huylu kitlelerdir. Ancak bazı tür rahim kanserleri ultrasonografide miyom benzeri görüntüye neden olabilir.
Miyom ultrasonda çıkar mı?
Miyomun büyüklüğünü, sayısını ve yapısını en iyi belirleyen görüntüleme yöntemlerden birisi ultrasonografidir. Ultrasonografi dışında miyomlar bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MRI) ile de saptanabilir.
Miyomlar kan tahlili ile anlaşılabilir mi?
Hayır. Yalnızca bazı miyomlarda kan tahlillerinde anormallik izlenebilir. Kanda bakılan bazı maddelerin düzeylerin de yükselme izlenebilir (Ca-125 yüksekliği). Miyoma bağlı yoğun kanaması olan kadınlarda kan sayımı yapıldığında anemi (kansızlık) saptanabilir.Ancak miyomların tanısı temel olarak ultrasonografi ve diğer görüntüleme yöntemleri ile konabilir.
Miyomları ne büyütür?
Öncelikle bir miyomun ne kadar ve ne zaman büyüyeceğini tespit etmek mümkün değildir. Ayrıca miyomları neyin büyüttüğü konusu açık değildir. Ancak bazı hormonlar ve ilaçlar miyomun büyümesine neden olabilmektedir.
Miyomların büyüklüğü önemli midir?
Miyomların büyüklüğünden ziyade yerleşim yeri (yüzeysel ya da derin), yapısı ve şikâyete yol açıp açmaması önemlidir. Rahim iç dokusuna (endometriuma) yakın (submukozal) küçük bir miyom yoğun bir kanamaya yol açabilirken ya da embriyonun tutunmasını zorlaştırarak olarak gebe kalmaya engel olabilirken, rahmin dış tabakasına yerleşen (subseröz) büyük bir miyom kişide hiçbir şikâyete yol açmayabilir.
Miyom gebe kalmaya engel olur mu?
Özellikle rahmin iç tabakasında (endometriyum) yerleşen submukozal miyomlar embriyonun tutunmasına engel olarak gebe kalınmasını zorlaştırabilmektedir. Rahmin kas dokusunda yerleşen (intramural) ancak rahmin iç tabakasını etkileyen miyomlar da gebe kalmayı zorlaştırabilmekte, gebe kalındıktan sonra düşük ya da erken doğuma neden olabilmektedir. Buna karşın rahmin tamamen dış kısmında yerleşmiş olan (subserozal) miyomlar genel olarak hamile kalmaya bir engel teşkil etmemektedir.
Miyomlar nasıl tedavi edilir?
Miyomların tedavi şeklinin belirlenmesinde hastanın yaşı, gebelik istemi, neden olduğu şikayetler ve miyomların sayısı, türü önemlidir. Miyomların tedavisinde iki türlü yaklaşım mevcuttur. Birincisi miyomun kendisinin çıkarılmasıdır. Diğeri ise miyomun sebep olduğu sorunların tedavisidir. Hastanın ameliyata engel bir sağlık sorunu varsa ya da menopoza yakın ise miyom çıkarılmayıp neden olduğu durumların tedavisi yapılır. Miyoma bağlı kanama ve ağrı uygun ilaçlar ile tedavi edilebilir.
Her miyom ameliyatla çıkarılmalı mı?
Hayır. Miyomlar rahim duvarından kaynaklı büyük çoğunluğu iyi huylu lezyonlardır. Neredeyse her dört beş kadından birinde görülmektedir. Hızlı büyümeyen, hastada ek bir şikâyete neden olmayan miyomlar, düzenli aralıklarla yapılan ultrasonografi ile takip edilebilir. Ancak kanama, ağrı ve benzer şikayetlere neden olduğunda ameliyat gündeme gelebilmektedir. Miyomların ameliyatında öncelikli tercihimiz rahmin korunarak yalnızca miyomun çıkarılmasıdır. Bu ameliyat açık ya da kapalı(laparoskopik) olarak gerçekleştirilebilmektedir.
Miyomlar ilaçla tedavi edilebilir mi?
Miyomların küçülmesini sağlayan ilaçlar mevcuttur. Ancak bu ilaçların küçültücü etkisi geçicidir. İlaçlar bırakıldığında çoğunlukla miyomlar tekrar eski büyüklüğüne ulaşmaktadır. İlaç tedavisi genel olarak ameliyat düşünülmeyen olgularda miyoma bağlı kanama ve ağrı gibi şikayetlerin giderilmesinde kullanılmaktadır. Kanamaların azaltılması amacı ile progesteron içeren ilaçlar, ağrının giderilmesi için de analjezikler kullanılmaktadır. Son yıllarda progesteron içeren rahim içi araçlar miyomlara bağlı kanamanın azaltılmasında güvenle kullanılmaktadır.
Miyom embolizasyonu nedir?
Rahim ve miyom damarlarının özel maddeler verilerek tıkanması işlemidir. Damarları tıkanan miyomların beslenemeyerek küçülmesi sağlanmaktadır. Bu işlem büyük miyomlarda başarılı değildir. İşlemin kendine ait bazı riskleri mevcuttur. Gebelik düşünen hastalarda, şüpheli yapıdaki miyomlarda miyom embolizasyonu önerilmemektedir.
Miyom tedavi edilmezse ne olur?
Miyomlar zaman içerisinde büyüyebilir. Kanama, ağrı ve karında şişlik şikayetlerine yol açabilir. Bazı miyomlar menopoza kadar büyümeden ve herhangi bir şikâyete yol açmadan aynı boyutta kalır. Bu tür miyomlar menopozda rahimle birlikte küçülerek herhangi bir soruna yol açmaz.
Miyom alınması (miyomektomi) ameliyatı nedir?
Miyomların açık ya da kapalı (laparoskopik ve histeroskopik) operasyonlar ile çıkarılmasıdır. Özellikle yoğun kanama ya da ağrıya neden olan miyomlara miyomektomiyapılmalıdır. Benzer şekilde muayene sonucunda gebeliğe engel teşkil edebilecek miyomlar saptandığında bunlar ameliyatla çıkarılmalıdır.
Miyom ameliyatları nasıl yapılabilir?
Miyom ameliyatları kapalı şekilde laparoskopik ya da histeroskopik olarak gerçekleştirilebilir. Bunun yanında klasik şekilde açık ameliyat ile de miyomlar alınabilmektedir. Miyomun ameliyat şekli miyomların sayısı ve yerleşimine göre belirlenmektedir. Rahim iç tabakasına (endometriyum) yerleşmiş miyomlarda ilk tercih histeroskopi ameliyatıdır. Diğer tip miyomlarda (intramural, subserozal) laparoskopi (kapalı) ya da açık ameliyat kararı, miyomların sayısı ve kadın doğum uzmanının deneyimine göre verilmektedir. Tıbbi ve teknik açıdan uygun hastalarda laparoskopi (kapalı) ameliyat deneyimi olan hekimler öncelikle kapalı miyom alınmasını (laparoskopik miyomektomi) tercih etmektedir.
Miyom ameliyatında rahim alınır mı?
Miyomlarda rahmin alınması ya da korunması kararı en başta ameliyat öncesi verilmektedir. Çocuk istemi olan genç hastalarda ya da rahminin korunmasını isteyen kadınlarda yalnızca miyomektomi (miyom alınması) ameliyatı planlanır. Yaşlı hastalarda, daha önce ameliyat olmuş ancak yeniden tekrarlamış hastalarda rahim alınması gündeme gelebilir. Rahmin alınmasının gerekli olabildiği diğer bir durum da ultrasonografide tipik miyom görüntüsü izlenmeyen şüpheli rahim kitleleridir. Miyomektomi ameliyatı planlanan hastalarda ameliyatta rahmin alınması durumu son derece nadirdir. Ameliyat sırasında durdurulamayan hayatı tehdit eder bir kanama varlığında rahim alınması gerekli hale gelebilir. Ancak bu durum yukarı da bahsedildiği gibi son derece nadirdir ve miyomektomi isteyen hastalarının bu konuda endişe duymasına gerek yoktur.
Miyom ameliyatı kaç saat sürer?
Miyomların sayısı ve yerleşim yerine göre ameliyat süresi değişiklik göstermektedir. Çok sayıda derin yerleşimli miyomlarda ameliyat süresi uzunken, az sayıda yüzeysel yerleşimli miyomlarda bu süre kısadır. Genel olarak miyom ameliyatları 1 ila 3 saat arasında sürmektedir.
Miyom ameliyatı kaç günde iyileşir?
Miyom alınması (miyomektomi) ameliyatı sonrası iyileşme son derece hızlıdır. Özellikle ameliyat kapalı (laparoskopik) gerçekleştirilirse iyileşme süresi önemli ölçüde kısalmaktadır. Ameliyat sonrası hastalar 1-2 gün içerisinde günlük işlerini yapabilir duruma gelmektedir. Genel olarak miyom ameliyatı sonrası hastalarımız 7- 10 içerisinde iş ve sosyal yaşamına dönebilmektedir.
Laparoskopik (kapalı) miyom ameliyatı nedir?
Kapalı miyom ameliyatı, karına büyük bir kesi yapmadan, yalnızca 1 cm ve 0,5 cm boyutundaki küçük kesilerden özel aletler ve kamera ile girilerek miyomun alınması işlemidir.
Geleneksel açık ameliyatlardan farklı olarak, laparoskopik cerrahi için sadece küçük kesiler gereklidir. Bu da hastalarda ağrı ve kan kaybının daha az olmasını sağlar.
Laparoskopik (kapalı) miyom ameliyatının avantajları nelerdir?
Kapalı miyom ameliyatında açık ameliyattaki gibi karın fasyası (bağ dokusu) kesilmez. Bu durum, çevre dokularda daha az hasara yol açar ve komplikasyon riskini azaltır. Dolayısıyla açık ameliyatlarda ameliyat sonrası hissedilen ağrılar kapalı (laparoskopik) ameliyatta hissedilmez.
Hastalar genellikle daha erken taburcu edilebilir ve günlük aktivitelerine daha çabuk dönebilirler.
Ayrıca laparoskopik cerrahide, daha küçük kesiler kullanıldığı için enfeksiyon riski azalır.
Laparoskopik cerrahi (kapalı ameliyat), küçük kesilerin kullanılmasından dolayı açık cerrahiye göre yara izi açısından son derece avantajlıdır. Bir santimden küçük kesiler genelde belirgin bir yara izi bırakmadan iyileştiği için sonuçlar kozmetik açıdan yüz güldürücüdür.
Laparoskopik (kapalı) miyom ameliyatında açık ameliyata göre yapışıklık gelişimi son derece düşüktür. Dolayısıyla ameliyattan sonraki yıllarda karın içi yapışıklıklara bağlı gelişebilecek sorunlar son derece azdır.
Özellikle genç, bekar ya da çocuk istemi olan hastalarda uygun koşullar varlığında miyomun alınması için ilk tercih laparoskopik (kapalı) yöntemdir.
Laparoskopik (kapalı) miyom ameliyatı güvenli midir?
Deneyimli bir jinekoloji uzmanı tarafından yapılan kapalı (laparoskopik) miyom ameliyatı en az açık ameliyat kadar güvenlidir. Hatta kamera görüntüsünün avantajı ile açık ameliyata göre çok daha hassas işlemlerin yapılmasına olanak sağlamaktadır. Bu sayede komşu damar yapıları ve organlara zarar verme ihtimali açık ameliyata göre daha da azalmaktadır.
Miyom ameliyatı sonrası hamile kalınabilir mi?
Uygun şekilde miyom ameliyatı sonrası her hasta gebe kalabilir. Hatta miyomu olan pek çok hastada miyom ameliyatı gebelik şansını artırmak amaçlı yapılmaktadır. Özellikle rahmin iç dokusunda yerleşen ya da bu bölgede düzensizliğe yol açan miyomlar ameliyat ile alındığı takdirde gebelik şansı artmaktadır.
Miyom ameliyatı sonrası hamilelik için ne kadar beklenmelidir?
Miyom ameliyatı sonrası gebelik için ne kadar beklenmelidir sorusunun cevabı ameliyatta çıkarılan miyomların sayısı, miyomların yerleşimi ve rahime yapılan kesilerin büyüklüğü ve türüne göre değişmektedir. Örneğin derin yerleşimli çok sayıda miyom çıkarılan bir hastada gebeliğe izin vermek için daha uzun süre gerekirken, rahim kas tabakasına kesi gerektirmeyen bir miyom alınması durumunda bu süre çok daha kısa olmaktadır. Genel olarak miyom ameliyatı sonrası 3 ila 6 ay sonra gebeliğe izin verilmektedir.
Miyom ameliyatı sonrası normal doğum yapılabilir mi?
Rahim kas dokusunun (miyometriyum) kesildiği derin yerleşimli intramural tipteki miyomlarda daha önce geçirilmiş sezaryen operasyonlarına benzer şekilde normal doğum(vajinal) sırasında rahmin yırtılması (rüptür) ve kanama riski mevcuttur. Bu nedenle bu tip bir miyom alınması ameliyatı sonrasında sezaryen ile doğum önerilmektedir. Ancak yüzeysel yerleşimli rahim kasının kesilmesi gerekmediği subserozal miyomların ameliyatı sonrasında normal doğum (vajinal) mümkündür.
